Grenlanda është shtëpia e disa prej depozitave më të mëdha të pashfrytëzuara në botë të mineraleve të rralla të tokës.
Ato janë përbërës të rëndësishëm në automjetet elektrike, magnete të fuqishme, aeroplanë luftarakë të përparuar, nëndetëse, telefona inteligjentë, ekrane televizive dhe shumë produkte të tjera.
Dominimi i Kinës mbi mineralet kritike në zinxhirët globalë të furnizimit, u bë një monedhë e fuqishme negociuese në bisedimet e fundit tregtare midis Pekinit dhe Uashingtonit.
Sekretari i Thesarit të SHBA-së, Scott Bessent, njoftoi javën e kaluar se të dy vendet arritën një marrëveshje për të lehtësuar një proces të dërgesave të mineraleve të rralla të tokës në Amerikë.
Pra, depozitat e Grenlandës po shihen si një alternativë që mund të zvogëlojë kontrollin e Kinës, transmeton Telegrafi.
CEO i minierës më të madhe të Grenlandës, Amaroq Minerals Ltd, Eldur Olafsson, thotë se kompania kohët e fundit mblodhi 45 milionë funtesh nga investitorët evropianë dhe amerikanë, dhe është në bisedime me disa agjenci të mbështetura nga shtetet në BE dhe SHBA.
“Është e rëndësishme kur operon në Grenlandë, nga ku kërkon investitorë, sepse gjeopolitikisht është gjithashtu e rëndësishme që të kesh mbështetjen e Evropës, Danimarkës, Islandës, më pëlqen ta them të them nordikëve, dhe SHBA-së”, thotë Olafsson, kompania e të cilit drejton një minierë ari të hapur së fundmi në Grenlandën Jugore.
Presidenti Donald Trump ka përsëritur interesin e tij për të marrë kontrollin e ishullit Arktik, të pasur me minerale që ndodhet strategjikisht midis Evropës dhe Amerikës.
Kryeministri i Groenlandës, Jens-Frederik Nielsen, i cili u zgjodh më parë këtë vit, tha se deklaratat e SHBA-së për ishullin kanë qenë mungesë respekti dhe se Groenlanda “nuk do të jetë kurrë, kurrë një pronë që mund të blihet nga kushdo”.
Por Grenlanda shikon drejt investimeve nga BE dhe SHBA-ja, me shpresën se kjo do të sjellë më shumë miniera në dekadën e ardhshme.
Naaja Nathanielsen, ministrja e Grenlandës për biznesin dhe burimet minerale, thotë se Groenlanda ka parë interesa nga Banka Amerikane e Eksport-Importit (EXIM) dhe vendet e BE-së në projektet e saj të minierave.
“Për ne, ka qenë një problem me proteksionizmin me dominimin kinez të hyjmë vërtet në tregje”, thotë Nathanielsen.
“Ne jemi përpjekur të këmbëngulim në rëndësinë e ndërtimit të zinxhirëve të furnizimit që vijnë nga vende me të njëjtat mendime, nga demokraci të qëndrueshme si Grenlanda, dhe të përpiqemi të diversifikojmë këto zinxhirë furnizimi”, shtoi Nathanielsen.
Nga diskutimet për blerjen e Grenlandës dhe pasurisë së saj të madhe minerale, deri te nxitja e Ukrainës për minerale në këmbim të ndihmës për t’u mbrojtur nga pushtimi i Rusisë, Trump i ka bërë lëndët e para të jetës moderne një shtyllë të politikës së tij të jashtme.
Gracelin Baskaran, drejtoreshë për programin e sigurisë së mineraleve kritike në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare (CSIS), thotë se ka pasur “armatim në rritje të mineraleve kritike” nga Kina në një garë globale për të siguruar depozita të reja.
“Kur kompanitë e minierave hyjnë për të vendosur, gjëja numër një që ata shikojnë është ekonomia e projektit. Dhe një nga faktorët ndërlikues në lidhje me Groenlandën është se 80% e Grenlandës është nën akull, që do të thotë se kostoja e gërmimit dhe hyrjes në burime mund të jetë më e lartë se në vende të tjera”, thotë Baskaran.
Banorët e Grenlandës janë të etur për të zhvilluar burimet, por kanë miratuar rregulla të rrepta për të mbrojtur mjedisin. Ekzistojnë gjithashtu pyetje në lidhje me fizibilitetin e nxjerrjes së pasurisë minerale të Grenlandës për shkak të klimës së ashpër të rajonit.