Në një studim të ri, studiues nga Penn State dhe Laboratori i NASA-s për Reaktivitet Hapësinor analizuan komunikimet njerëzore në hapësirë të thellë dhe zbuluan se transmetimet njerëzore shpesh drejtohen drejt anijeve tona kozmike pranë Marsit (poshtë majtas), diellit dhe planetëve të tjerë. Kredite: Zayna Sheikh
Nëse një inteligjencë jashtëtokësore do të kërkonte shenja të komunikimeve njerëzore, kur dhe ku duhet të shihte? Në një studim të ri, studiues nga Penn State dhe Laboratori i NASA-s për Reaktivitet Hapësinor në Kaliforninë Jugore analizuan se kur dhe ku transmetimet tona në hapësirë të thellë do të ishin më të dallueshme nga një vëzhgues jashtë sistemit tonë diellor dhe sugjeruan se modelet e gjetura mund të përdoren për të udhëhequr kërkimin tonë për inteligjencë jashtëtokësore (SETI).
“Shumica e komunikimeve tona janë me anijet dhe sondat që kemi dërguar për të studiuar planetë të tjerë si Marsi,” tha Pinchen Fan, student i doktoraturës në astronomi dhe astrofizikë në Kolegjin e Shkencave të Penn State, hetues kryesor shkencor i grantit të NASA-s që mbështet këtë kërkim dhe autori i parë i punimit.
“Por një planet si Marsi nuk e bllokon plotësisht transmetimin, kështu që një anije ose planet i largët i pozicionuar përgjatë shtegut të këtyre komunikimeve ndëryjore mund potencialisht të zbulojë mbetje të sinjalit; kjo ndodh kur Toka dhe një planet tjetër i sistemit diellor janë të rreshtuar nga perspektiva e tyre. Kjo sugjeron se ne duhet të kërkojmë për rreshtime të planetëve jashtë sistemit tonë diellor kur kërkojmë komunikime jashtëtokësore.”
Një punim që përshkruan kërkimin është botuar në Astrophysical Journal Letters, dhe autorët prezantuan gjetjet e tyre në Simpoziumin SETI 2025 të Penn State, të organizuar nga Qendra për Inteligjencë Jashtëtokësore në Penn State.
“Studiuesit e SETI shpesh kërkojnë në univers shenja të teknologjisë së kaluar ose të tashme, të quajtura teknoshenja, si prova të jetës inteligjente,” tha Fan.
“Duke marrë parasysh drejtimin dhe frekuencën e sinjaleve tona më të zakonshme, marrim njohuri mbi atë se ku duhet të shohim për të përmirësuar shanset tona për të zbuluar teknoshenja aliene.”
Studiuesit analizuan regjistrat e Rrjetit të Hapësirës së Thellë të NASA-s (DSN), një sistem me stacione tokësore që lejon komunikime me dy drejtime me objektet njerëzore në hapësirë, duke shërbyer si një urë për të dërguar komanda tek anijet dhe për të marrë të dhënat që ato dërgojnë mbrapsht.
Ekipi kërkimor përshtati me kujdes regjistrat e DSN me informacionet mbi vendndodhjet e anijeve për të përcaktuar kohën dhe drejtimin e transmetimeve radiofonike nga Toka. Megjithëse disa vende kanë rrjete të tyre hapësinore, studiuesit thanë se DSN i NASA-s duhet të përfaqësojë llojet e komunikimeve që vijnë nga Toka, pjesërisht sepse NASA ka udhëhequr shumicën e misioneve hapësinore deri më sot.
“Rrjeti i Hapësirës së Thellë i NASA-s ofron lidhjen jetike midis Tokës dhe misioneve ndëryjore si anija New Horizons, e cila tani po del jashtë sistemit diellor, dhe teleskopi hapësinor James Webb,” tha Joseph Lazio, shkencëtar projekti në JPL dhe autor i punimit.
“Ai dërgon disa nga sinjalet radio më të fuqishme dhe më të vazhdueshme të njerëzimit në hapësirë, dhe regjistrat publikë të transmetimeve na lejuan të përcaktonim modelet kohore dhe hapësinore të këtyre transmetimeve për 20 vitet e fundit.”
Për këtë studim, studiuesit u përqendruan tek transmetimet në hapësirë të thellë, duke përfshirë ato drejt teleskopëve në hapësirë si dhe anijeve ndëryjore, në vend të atyre që janë për satelitët në orbitën e ulët të Tokës, të cilët janë me fuqi më të ulët dhe të vështirë për t’u zbuluar nga larg.
Studiuesit zbuluan se sinjalet radio në hapësirë të thellë drejtoheshin kryesisht drejt anijeve pranë Marsit. Transmetime të tjera të zakonshme drejtoheshin drejt planetëve të tjerë dhe teleskopëve në pikat Lagrange të Tokës dhe Diellit—zona në hapësirë ku graviteti i Tokës dhe Diellit mbajnë teleskopët në një pozicion relativisht të qëndrueshëm nga perspektiva e Tokës.
“Duke u bazuar në të dhënat e 20 viteve të fundit, zbuluam se nëse një inteligjencë jashtëtokësore do të ndodhej në një vend që mund të shihte rreshtimin e Tokës dhe Marsit, ka një 77% shans që ata të gjenden në shtegun e një prej transmetimeve tona—shumë më i madh sesa të ndodheshin rastësisht në një pozicion e kohë të caktuar,” tha Fan.
“Nëse ata do të shihnin një rreshtim me një planet tjetër të sistemit tonë diellor, ka një 12% shans që të gjendeshin në shtegun e transmetimeve tona. Por jashtë këtyre rreshtimeve, shanset janë minimale.”
Për të përmirësuar kërkimin tonë për teknoshenja, studiuesit thanë se njerëzit duhet të kërkojnë për rreshtime të ekzoplanetëve—planetëve jashtë sistemit tonë diellor—ose të paktën kur ata rreshtohen me yllin e tyre pritës.
Astronomët shpesh studiojnë ekzoplanetët gjatë rreshtimit me yllin e tyre. Në fakt, shumica e ekzoplanetëve të zbuluar deri më sot janë identifikuar përmes metodës së tranzitit, duke parë zbehjen e dritës së një ylli kur një planet kalon përpara tij nga linja jonë e shikimit.
“Por, meqë kemi filluar të zbulojmë shumë ekzoplanetë vetëm në dekadën e fundit, nuk njohim shumë sisteme me dy ose më shumë ekzoplanetë në tranzit,” tha Fan.
“Me nisjen e ardhshme të teleskopit hapësinor Nancy Grace Roman të NASA-s, pritet të zbulohen rreth 100 mijë ekzoplanetë të panjohur më parë, duke rritur ndjeshëm zonën e kërkimit tonë.”
Pasi sistemi ynë diellor është relativisht i sheshtë me shumicën e planetëve që rrotullohen në të njëjtin plan, pjesa më e madhe e transmetimeve të DSN ndodhën brenda 5 gradëve të planit orbital të Tokës, shpjeguan studiuesit. Nëse sistemi diellor do të ishte një pjatë darke me të gjithë planetët mbi të, transmetimet tona do të ndiqnin kryesisht sipërfaqen e pjatës, në vend që të dilnin jashtë në kënde të forta.
Ekipi gjithashtu llogariti se një transmetim mesatar i DSN mund të zbulohej deri në 23 vite drite larg duke përdorur teleskopë si tonët. Përqendrimi i kërkimit në sistemet yjore brenda 23 viteve drite dhe sidomos ato që kanë plane orbitale të rreshtuara me Tokën mund të përmirësojë ndjeshëm kërkimin për inteligjencë jashtëtokësore.
Modelet e transmetimeve të DSN mund të aplikohen gjithashtu për kërkimin e transmetimeve me lazer nga ekzoplanetët, megjithëse studiuesit theksuan se lazerët do të kishin shumë më pak mbetje sesa transmetimet radio.
NASA po teston sistemin e saj të komunikimeve ndëryjore me lazer, dhe është e mundur që civilizimet jashtëtokësore të përdorin lazer në vend të valëve radio.
“Njerëzimi është ende shumë herët në udhëtimin tonë hapësinor, dhe ndërsa shkojmë më tej në sistemin diellor, transmetimet tona drejt planetëve të tjerë vetëm sa do të rriten,” tha Jason Wright, profesor i astronomisë dhe astrofizikës në Penn State, drejtor i Qendrës për Inteligjencë Jashtëtokësore në Penn State dhe autor i punimit.
“Duke përdorur komunikimet tona hapësinore si pikë reference, ne llogaritëm se si kërkimet e ardhshme për inteligjencë jashtëtokësore mund të përmirësohen duke u fokusuar në sisteme me orientime dhe rreshtime planetare të veçanta.”
Llogaritjet për këtë kërkim u kryen në superkompjuterin Roar të Institutit për Shkenca Kompjuterike dhe të Dhënave në Penn State.
