Shefi i qeverisë, Edi Rama prezantoi të gjitha masat e marra për forcimin e kontrollit mbi territorin dhe mbrojtjen e hapësirave publike. I shoqëruar nga ministrja e Brendshme, Albana Koçiu dhe ministri i Drejtësisë, Besfort Lamallari, kryeministri Rama vuri edhe njëherë “pikat mbi i” për ndërtuesit dhe zaptuesit e hapësirave publike.
Për çdo ndërtim që tejkalon lejen në masën 2%-10%, shtesa e bërë pa leje do të konfiskohet për interes publik, për t’u përdorur për zyra, apo për strehim special. Në rastet kur leja tejkalohet mbi masën 10% konfiskohet i gjithë ndërtimi për interes publik. Të gjitha hapësirat publike do të regjistrohen në një regjistër, ndërsa një tjetër do të jetë edhe për lejet e ndërtimit.
Me qëllim kontrollin e territorit do të ketë monitorime në kohë reale përmes teknologjisë, me dronë, apo GPS e kamera në kantieret e ndërtimit që mos të devijohet nga lejet e ndërtimit. Vijat e kuqe ua kujtoi edhe njëherë të gjithë ndërtuesve, të cilët nëse do shkelin lejet, emrin e tyre do ta gjejnë në një listë të zezë, e cila do të jetë publike dhe për 5 vite nuk do të marrin më leje. Në listën e zezë s’do jenë vetëm ndërtuesit, por edhe administratorët, ortakët, pronarët përfitues e deri te arkitektët. Këta të fundit do të përballen edhe me përgjegjësi në rast se devijohet leja e ndërtimit, të cilët jo vetëm do të përballen me përgjegjësi penale, por do t’u hiqet licenca për 5 vite.
“Për shkak se arkitektët janë në trysni nga ndërtuesit për të bërë devijime nga projekti dhe ndërkohë nuk janë subjekt i ligjit, kemi parë deformime të vazhdueshme në procesin e ndërtimit. Duke e kthyer arkitektin në subjekt të ligjit dhe duke e ngarkuar me përgjegjësinë e ndjekjes së projektit dhe me përgjegjësinë për çdo devijim, bëhet e pamundur që çfarëdo presioni nga ndërtuesi të funksionojë mbi arkitektin “, tha Rama.
Të gjitha këto rregulla për disiplinimin e ndërtimeve dhe kontrollit të territorit kanë hyrë në fuqi përmes një Akti Normativ të miratuar nga Këshilli i Ministrave, ndërsa vetë kryeministri Rama prezantoi masat të ndara në tre faza, nga formalizimi i çdo hapi të një ndërtimi, përcaktimi fazave të kontrollit e deri te përgjegjësia penale për çdo hallkë. Paralelisht me ndryshimet ligjore, Rama paralajmëroi edhe dënime më të ashpra për shkelësit, të cilat do të prezantohen përmes ndryshimeve në Kodin Penal që do të hidhen për konsultim.
Në asnjë rast, qytetarët nuk do të lejohen të futen në banesa pa përfunduar objekti dhe pa u pajisur me hipotekë. Për të gjitha objektet në ndërtim, nuk do të ketë lidhet uji dhe dritat, pa u marrë certifikata e përdorimit.
“Nuk do të lejohet më që të futen njerëzit nëpër apartamente pa u përfunduar objekti dhe pa u pajisur njerëzit me hipotekën. Një gjë e papranueshme dhe e patolerueshme më tutje”, theksoi kryeministri Edi Rama.
Çdo metër tokë rreth pallateve nuk do të mund të konsiderohet më private.
“Nuk mundësh të vesh një gardh rreth e qark pronës në kat të parë dhe të rrisësh bagëti….Janë të pafundmë ata që blejnë apartament dhe u del një që sharron me sharrë. Padyshim që mund të ketë aktivitete të ndryshme por e para duhet të jenë me leje dhe e një kategorie që nuk shqetësojnë të tjerët….Muret rrethuese do të duhet t’i nënshtrohen modeleve tip. Nuk mund të jetë Shqipëria evropiane që muret rrethuese janë pa asnjë lloj sensi të zhvillimit të brendshëm urban”, u shpreh Rama.
Institucionet kontrollore në terren do të caktojnë një person që do të përgjigjet për çdo ndërtim. Dhe masat parashikojnë që çdo punonjës që ka ndërtuar pa leje do t’i ndalohet që të punojë 7 vite në shtet.
Kryeministri njoftoi se në Akt Normativ parashikohet që në rastet e flagrancës vendimi i autoriteteve për prishje të ndërtimeve pa leje të mos pezullohet administrativisht.