..
Një port jahtesh në zonën turistike në Liguria është ndërtuar prej 1964. Janë 61 vite eksperiencë të turizmit lokal, global, e tani masiv. Liguria “përmbytet” nga turistë përvit. Në port ka shumë varka me vela dhe jahte të përmasave të ndryshme. Alessandro është një skipper (drejtues varke me vela) që nga jeta e chef-it të kuzhinës në Torino, tani jeton prej vitesh në portin turistik. Dikur “mollë e ndaluar” për masën, italianët e pasur, që shumicën e kohës nuk i përdorin varkat e tyre të çmuara, kanë gjetur një mënyrë për t’i bërë ato “popullore”: Shëtitje të shkurtra apo të gjata, aperitive në perëndimin e diellit, deklarata për fejesë apo martesë, mbrëmje romantike… e qindra ide të tjera i kanë hapur këto lundrues për njerëzit e thjeshtë, të cilët me shifra modeste mund të kalojnë orë mbresëlënëse. Mjafton një skipper apo një kooperativë e krijuar prej tyre dhe, sigurisht, respektimi dhe njohja e rregullave të rrepta të lundrimit.
Shqipëria tani është në hapat e parë të ndërtimit të marinave të cilat “premtojnë” të jenë superluksoze, superekskluzive; menaxherë të mirëpaguar sillen nga jashtë, të gatshëm t’ua bëjnë qejfin pronarëve e t’i mburrin se janë në vendin më ekskluziv dhe më të paparë në botën mbarë. Në vendin tonë të vogël, ku pak janë metrat katrorë, rrezikohet të krijohen mini-hapsira të aksesueshëm vetëm për pak vetë. Në kohën kur luksi në botën e qytetëruar hapet dhe bëhet më popullor, ne premtojmë ta mbyllim e ta krijojmë përmes çmimeve dhe rrethimeve, vende për pak të privilegjuar. Janë të njëjtat fytyra shqiptarësh që shihen kudo: në mal, në det, në resorte, në agriturizme të jetojnë dhe të ripropozojnë luksin tonë. Po sa shtëpi kanë? Dhe sa kohë kanë këta t’i jetojnë pasuritë që reklamojnë? Do të na duhet të kalojmë 61 vite eksperiencë të Ligurias për të kuptuar që e kundërta është rruga? E bukura duhet të jetë e prekshme për këdo.
Alessandro, skipper-i në portin në Liguria njeh të gjithë pronarët e varkave përreth: “I përdorin rrallë e më rrallë. Disa prej tyre po vendosin t’i japin për shërbime turizmi në kooperativën tonë”. “Buongiorno Dottore!”, përshëndet një zotëri plot sqimë që ecën mbi pedanën e drunjtë. “Ja ky doktor nga Milano është një nga ata që do të na besojë varkën e tij për ta vënë në përdorim gjatë vitit për shërbime turistike. Deri tani kemi 7 të tilla”.
Tek ne, në vend që të shfaqen të njëjtët, pak shqiptarë në vendet e luksit që po lindin në Shqipëri, a nuk do të ishte e udhës dhe tepër unikale që luksi të niste si “bukë, kripë e zemër” për të gjithë dhe jo si një mollë e ndaluar?
