Shkencëtarët kanë zbuluar ato që mendohet të jenë mumiet më të vjetra të njohura në botë në Azinë juglindore, që datojnë deri në 12,000 vjet më parë.
Mumifikimi parandalon kalbjen duke ruajtur trupat e vdekur. Procesi mund të ndodhë natyrshëm në vende si rërat e shkretëtirës Atacama në Kili ose kënetat e Irlandës ku kushtet mund të pengojnë dekompozimin. Njerëzit në kultura të ndryshme gjithashtu mumifikuan paraardhësit e tyre përmes balsamimit për t’i nderuar ata ose për të dërguar shpirtrat e tyre në jetën e përtejme.
Mumiet e Egjiptit mund të jenë më të njohurat, por deri më tani disa nga mumiet më të vjetra ishin përgatitur nga një popull peshkatar i quajtur Chinchorro rreth 7,000 vjet më parë në atë që sot është Peruja dhe Kili.
Një studim i ri i publikuar të hënën në revistën *Proceedings of the National Academy of Sciences* e shtyn atë afat kohor pas.
Studiuesit gjetën mbetje njerëzore që ishin varrosur në pozicione të çuçura ose të ulura me disa shenja prerjesh dhe djegiesh në vende të ndryshme arkeologjike në Kinë dhe Vietnam dhe, në një masë më të vogël, nga Filipinet, Laosi, Tajlanda, Malajzia dhe Indonezia.
Duke studiuar më tej kockat, shkencëtarët zbuluan se trupat me gjasë ishin ekspozuar ndaj nxehtësisë. Kjo sugjeroi se trupat ishin tharë me tym mbi zjarr dhe mumifikuar nga komunitetet gjuetarë-mbledhës në zonë.
Praktika “u lejoi njerëzve të ruanin lidhjet fizike dhe shpirtërore me paraardhësit e tyre, duke bashkuar kohën dhe kujtesën,” tha në një email autori i studimit Hirofumi Matsumura nga Universiteti Mjekësor i Sapporos në Japoni.
Metodat e datimit të përdorura mbi mumiet mund të kishin qenë më të forta dhe ende nuk është e qartë që mumiet ishin tharë me tym në mënyrë të qëndrueshme në të gjitha këto vende në Azinë juglindore, tha ekspertja e evolucionit njerëzor Rita Peyroteo Stjerna nga Universiteti i Uppsala-s në Suedi, e cila nuk ishte e përfshirë në kërkim.
Gjetjet ofrojnë “një kontribut të rëndësishëm për studimin e praktikave funerale prehistorike,” tha ajo në një email.
Mumiet janë larg nga të qenit një gjë e së kaluarës. Edhe sot, komunitetet indigjene në Australi dhe Papua Guine të Re thajnë me tym dhe mumifikojnë të vdekurit e tyre, thanë shkencëtarët.