Shkencëtarët kanë raportuar se shkrirja e akullit të detit në Arktik është ngadalësuar në mënyrë dramatike në 20 vitet e fundit, pa asnjë rënie statistikisht të rëndësishme në shtrirjen e saj që nga viti 2005, shkruan The Guardian.
Zbulimi është i habitshëm, thonë studiuesit, duke pasur parasysh se emetimet e karbonit nga djegia e karburanteve fosile kanë vazhduar të rriten dhe të bllokojnë gjithnjë e më shumë nxehtësi gjatë asaj kohe, transmeton Telegrafi.
Ata thanë se ndryshimet natyrore në rrymat e oqeanit që kufizojnë shkrirjen e akullit ndoshta kishin balancuar rritjen e vazhdueshme të temperaturave globale. Megjithatë, ata thanë se kjo ishte vetëm një lehtësim i përkohshëm dhe shkrirja kishte shumë të ngjarë të fillonte përsëri me rreth dyfishin e shpejtësisë afatgjatë në një moment në pesë deri në dhjetë vitet e ardhshme.
Zbulimet nuk do të thotë se akulli i detit Arktik po rimëkëmbet. Sipërfaqja e akullit të detit në shtator, kur arrin minimumin e saj vjetor, është përgjysmuar që nga viti 1979, kur filluan matjet satelitore. Kriza klimatike mbetet “padyshim reale”, thanë shkencëtarët, dhe nevoja për veprime urgjente për të shmangur ndikimet më të këqija mbetet e pandryshuar.
Variacioni natyror që shkakton ngadalësimin është ndoshta luhatjet shumëdekadëshe të rrymave në oqeanet Atlantik dhe Paqësor, të cilat ndryshojnë sasinë e ujit të ngrohur që rrjedh në Arktik. Arktiku pritet të shohë ende kushte pa akull më vonë gjatë shekullit, duke dëmtuar njerëzit dhe jetën e egër në rajon dhe duke rritur ngrohjen globale duke ekspozuar oqeanin e errët që thith nxehtësinë.
Dr Mark England, i cili udhëhoqi studimin ndërsa ishte në Universitetin e Exeter, tha: “Është e habitshme, kur ka një debat aktual nëse ngrohja globale po përshpejtohet, që po flasim për një ngadalësim. Lajmi i mirë është se 10 deri në 15 vjet më parë, kur humbja e akullit detar po përshpejtohej, disa njerëz flisnin për një Arktik pa akull para vitit 2020. Por tani ndryshueshmëria [natyrore] ka ndryshuar në anulimin kryesisht të humbjes së akullit detar. Na ka fituar pak më shumë kohë, por është një lehtësim i përkohshëm – kur mbaron, nuk është lajm i mirë”.
Hulumtimi, i botuar në revistën Geophysical Research Letters, përdori dy grupe të ndryshme të dhënash të niveleve të akullit detar Arktik nga viti 1979 deri në ditët e sotme. Shkencëtarët analizuan zonën e akullit detar për çdo muaj të vitit dhe ngadalësimi u vu re në të gjitha rastet.
Për të parë nëse një ngadalësim i tillë mund të ishte rezultat i variacionit natyror, ata shqyrtuan rezultatet e mijëra modeleve të klimës.
“Kjo nuk është një ngjarje jashtëzakonisht e rrallë – gjatë një shekulli, duhet të ndodhë disa herë”, tha England, tani në Universitetin e Kalifornisë, Irvine.
Për më tepër, të gjitha simulimet treguan humbjen e akullit detar që përshpejtohet përsëri pas ngadalësimit.
Proforesha Julienne Stroeve, e University College London, tha: “Ne e dimë që të dhënat e klimës, qoftë në temperaturat globale apo akullin detar, mund të mbeten të njëjta për disa vite me radhë si rezultat i ndryshueshmërisë së brendshme të klimës”.
Analiza e Stroeve mbi trendin afatgjatë nga viti 1979 deri në vitin 2024 tregon se rreth 2.5 metra katrorë akull i shtatorit humb për çdo ton CO2 të emetuar.
Profesori Andrew Shepherd, i Universitetit Northumbria, tha: “Ne e dimë që shtresa e akullit të detit Arktik po hollohet gjithashtu, dhe kështu edhe nëse zona nuk po zvogëlohej, vëllimi ende po zvogëlohet. Të dhënat tona tregojnë se që nga viti 2010 trashësia mesatare e tetorit ka rënë me 0.6 centimetra në vit”.
Shkalla e rritjes së temperaturës globale të sipërfaqes është ngadalësuar gjithashtu në të kaluarën, përpara se të rifillonte një rritje të shpejtë. Një ngjarje e madhe El Niño në vitin 1998 u pasua nga një dekadë ose më shumë me temperatura të ngjashme globale, e cila u quajt “pauza”. Megjithatë, planeti vazhdoi të grumbullonte nxehtësi gjatë gjithë kohës dhe temperaturat globale janë rritur me shpejtësi që atëherë.
Anglia hodhi poshtë çdo sugjerim se ngadalësimi i akullit të detit sugjeronte se ndryshimi i klimës nuk ishte i vërtetë.
“Ndryshimi i klimës është padyshim i vërtetë, i nxitur nga njeriu dhe vazhdon të paraqesë kërcënime serioze. Shkenca themelore dhe urgjenca për veprim klimatik mbeten të pandryshuara”, tha ai.
“Është mirë t’u shpjegohet njerëzve se [ngadalësimi] po ndodh, përndryshe ata do ta dëgjojnë nga dikush që po përpiqet ta përdorë atë me keqbesim si një mënyrë për të minuar kuptimin tonë shumë të fortë të asaj që po ndodh me ndryshimet klimatike”, shtoi ai.
