Shoqata e Bashkive kërkon që pushteti vendor të ketë rol vendimmarrës në menaxhimin e mbetjeve, ndaj propozon që në kuadrin e ri ligjor që po shqyrtohet në komisionet parlamentare për këtë çështje, të caktohen edhe bashkitë si aksionerë të Agjencisë Kombëtare të Ekonomisë së Mbetjeve që do njihet si ‘Operatori Kombëtar’.
“Ne propozojmë që bashkitë duhet të jenë pjesë e vendimmarrjes së AKEM-it dhe propozojmë që të ketë një shtesë në nenin 22 të projektligjit ku propozohet dhe krijimi i shoqërisë aksionere AKEM, ku themi aksioner do jetë jo vetëm pushteti qendror por dhe bashkitë, kuptohet në një raport pronësie me përqindje në favor të pushtetit qendror, bashkitë duhet të kenë edhe përfaqësim në lloj në këtë përfaqësim vendimmarrës për sa kohë është një funksion që sipas ligjit është i bashkive”, thotë Adelina Farrici drejtuese e Shoqatës së Bashkive të Shqipërisë.
Trajtimi i bashkive si klientë të ‘Operatorit Kombëtar’ që është përgjegjës për infrastrukturën e menaxhimit të mbetjeve, bie në kundërshtim edhe me parimet e decentralizimit u tha në Komision.
“Roli që ka marrë AKEM-i, shumë politikbërës, shumë vendimmarrës nuk shkon mirë me parimet e decentralizimit nuk shkon mirë me ato produkt që kishin parashikuar para 10 ditësh për reformën territoriale. Ky ligj që po miratojmë, sa koherencë do të ketë nga pikëpamja territoriale, nga pikëpamja administrative me reformën territoriale 2.0”, thotë Agron Haxhimali drejtor i Institutit të Bashkive.
Kërkesa tjetër e bashkive ishte për të pasur rritje të mbështetjes buxhetore për pushtetin vendor, i cili do të jetë përgjegjës sipas ligjit të ri për grumbullimin, diferencimin dhe dërgimin e mbetjeve në stacionet e menaxhimit të tyre.
“Është e nevojshme që edhe në bazë të ligjit për financat vendore të ketë një pjesë në grantit e kushtëzuar të bashkive që financohet nga qeveria shqiptare që të jetë e dedikuar pikërisht për këtë shërbim të bashkive dhe pikërisht kjo të jetë për tre vitet e para ashtu siç e parashikon në fakt ligji për financat vendore”, tha kryetarja e Bashkisë Dimal Juliana Memaj.
“Sugjerojmë krijimin e një fondi kombëtar për menaxhimin e mbetjeve ku bashkitë mund të aplikojnë për një fazë më problematike të procesit të menaxhimit të integruar. Ky mekanizëm do të nxisë efiçencën, transparencën dhe bashkëpunimin ndërbashkiak dhe modelin e praktikës në bashki të tjera”, Albert Malaj kryetar i Bashkisë Memaliaj.
Me projektligjin e ri për menaxhimin e integruar të mbetjeve kompetencat kryesore do t’i ketë Operatori Kombëtar që përveç se është përgjegjës për infrastrukturën fundore të trajtimit të mbetjeve, por do të monitorojë edhe punën e bashkive.
Këto kompetenca të kësaj agjencie sipas opozitës por edhe shoqatave, prekin autonominë e pushtetit vendor, që duhet të jetë përgjegjësi për ‘Menaxhimin e Mbetjeve’.
