Udheheqësi ushtarak i Sudanit, Gjenerali Abdel Fattah al-Burhan, në qendër, arrin me zyrtarë dhe roje në aeroportin ushtarak të Port Sudan më 27 gusht 2023.
(Reuters) – Shtetet e Bashkuara thanë të enjten se do të vendosnin sanksione ndaj Sudanit pasi kanë përcaktuar se qeveria e tij përdori armë kimike në vitin 2024 gjatë konfliktit të ushtrisë me Forcat e Shpejta të Mbështetjes (RSF), një akuzë që ushtria e mohoi.
Masat ndaj Sudanit do të përfshijnë kufizime për eksportet amerikane dhe linjat e kreditit të qeverisë amerikane dhe do të hyjnë në fuqi rreth 6 qershorit, pasi Kongresi u njoftua të enjten, tha një zëdhënëse e Departamentit të Shtetit, Tammy Bruce.
“Shtetet e Bashkuara kërkojnë nga Qeveria e Sudanit që të ndalojë përdorimin e armëve kimike dhe të respektojë detyrimet e saj sipas Konventës për Armët Kimike (CWC),” tha Bruce në një deklaratë.
Në një deklaratë, Sudani e hodhi poshtë këtë veprim dhe e përshkroi akuzën si të pavërtetë.
“Kjo ndërhyrje, e cila nuk ka asnjë bazë morale ose ligjore, e heq nga Washington-i kredibilitetin e mbetur dhe mbyll derën për çdo ndikim në Sudan,” tha një zëdhënës i qeverisë, Khalid al-Eisir, të premten.
Lufta në Sudan shpërtheu në prill të vitit 2023 nga një luftë pushteti midis ushtrisë dhe RSF-së, duke sjellë valë dhune etnike, duke krijuar krizën më të keqe humanitare në botë dhe duke zhytur disa zona në urie. Disa dhjetëra mijëra njerëz janë vrarë dhe rreth 13 milionë janë shpërngulur.
Uashingtoni në janar vendosi sanksione ndaj udhëheqësit të ushtrisë, Abdel Fattah al-Burhan, duke e akuzuar atë për zgjedhjen e luftës mbi negociatat për t’i dhënë fund konfliktit.
Familjet sudaneze që kanë ikur nga lufta në Sudan po bartin pasuritë e tyre ndërsa mbërrijnë në një Qendër Transit për refugjatët në Renk, më 14 shkurt 2024. Më shumë se 550,000 persona kanë ikur nga lufta në Sudan në Sudanin e Jugut që nga shpërthimi i konfliktit në prill 2023, sipas Kombet e Bashkuara. Sudani i Jugut, që vetë sapo ka dalë nga dekada luftë, po përballet me një situatë të tmerrshme humanitare para shpërthimit të luftës në Sudan dhe ka frikë se nuk ka burimet për të pritur refugjatët. Vendi i shkatërruar nga lufta, Sudani, është aktualisht duke vuajtur nga lufta e brendshme midis Ushtrisë Sudaneze dhe Forcave të Shpejta të Mbështetjes (RSF).
(Foto nga LUIS TATO / AFP)
**Lidhur me videon:**
Dy vjet luftë, asnjë fund i dukshëm: Si është “metastazuar” lufta civile në Sudan
SHBA gjithashtu ka përcaktuar se anëtarët e RSF dhe milicive aleate kanë kryer genocid dhe ka vendosur sanksione ndaj disa udhëheqësve të grupit, përfshirë udhëheqësin e RSF-së, Gjeneralin Mohamed Hamdan Dagalo, i njohur si Hemedti.
The New York Times raportoi në janar, duke cituar katër zyrtarë të lartë të SHBA-së, se ushtria sudaneze kishte përdorur armë kimike të paktën dy herë gjatë konfliktit, duke i përdorur ato në zona të largëta të vendit.
Dy zyrtarë të informuar mbi çështjen thanë se armët kimike duket se kishin përdorur gaz klori, i cili mund të shkaktojë dëmtime të qëndrueshme të indeve njerëzore, raportoi The New York Times në atë kohë.
Deklarata e Bruce tha se SHBA ka përcaktuar formalisht më 24 prill, sipas Ligjit të Kontrollit të Armëve Kimike dhe Biologjike dhe Eliminimin e Luftës 1991, se qeveria e Sudanit përdori armë kimike vitin e kaluar, por nuk specifikoi se cilat armë u përdorën, saktësisht kur ose ku.
“Shtetet e Bashkuara mbeten plotësisht të angazhuara për të mbajtur përgjegjës ata që kontribuojnë në përhapjen e armëve kimike,” tha Bruce.
Një burim diplomatik sudanez tha se qëllimi i veprimit të SHBA ishte të tërhiqte vëmendjen nga një fushatë e fundit në Kongres kundër Emirateve të Bashkuara Arabe (UEA).
Burimi tha se SHBA mund të kishte shkuar në Organizatën për Ndaluarimin e Armëve Kimike (OPCW) për të hetuar akuzat dhe nuk e bëri këtë.
Qeveria e Sudanit është në aleancë me ushtrinë.
Ajo ndërpreu marrëdhëniet diplomatike me UAE-në këtë muaj, duke thënë se fuqia e Gjirit po ndihmonte RSF-në me furnizime me armë të avancuara në konfliktin shkatërrues që shpërtheu pas mosmarrëveshjeve mbi integrimin e dy forcave.
UAE-ja mohoi akuzat dhe tha se mbështet përpjekjet humanitare dhe të paqes.
Demokratët në Kongresin e SHBA kërkuan të enjten të bllokonin shitjet e armëve për Emiratet e Bashkuara Arabe për shkak të përfshirjes së saj të supozuar në luftën.
Sudani tha këtë javë se Emiratet e Bashkuara Arabe ishin përgjegjëse për një sulm në Port Sudan këtë muaj, duke akuzuar për herë të parë shtetin e Gjirit për ndërhyrje direkte ushtarake në luftën.
UAE e mohoi akuzën në një deklaratë dhe tha se e dënonte sulmin.