Kur mendojmë për shëndetin e sistemit kardiovaskular dhe të gjithë organizmit, ndër suplementet e para që na vijnë në mendje janë ato me bazë vaj peshku dhe acide yndyrore esenciale Omega-3. Së bashku, vaji i peshkut dhe Omega-3 sigurojnë trupit gjithçka që i nevojitet për të funksionuar siç duhet dhe për të shmangur problemet që lidhen me qarkullimin e gjakut.
Vaji i peshkut përftohet nga peshqit e yndyrshëm dhe është burim i acideve yndyrore Omega-3. Ai nxirret nga indi i peshkut dhe më pas vendoset në kapsula të buta. Përbërësit aktivë janë acidet yndyrore Omega-3: acidi eikosapentaenoik (EPA) dhe acidi dokozaheksaenoik (DHA).
EPA njihet për efektet e tij anti-inflamatore, për reduktimin e simptomave të depresionit dhe të problemeve të menopauzës, ndërsa DHA është i njohur për përmirësimin dhe ruajtjen e shëndetit të trurit dhe të syve, si dhe për uljen e nivelit të triglicerideve.
Peshqit me përmbajtje të lartë të Omega-3, të konsumuar dy herë në javë, janë salmoni dhe sardelet. Nga peshku, organizmi merr gjithashtu selen, vitaminë D dhe vitaminë E – të gjitha shumë të rëndësishme për shëndetin e zemrës. Shpesh, vaji i peshkut prodhohet edhe nga mëlçia e peshkut, si p.sh. vaji i mëlçisë së merlucit, i cili përmban edhe vitamina A dhe D. Fatkeqësisht, dieta perëndimore ka zëvendësuar burimet natyrore të Omega-3 me yndyra të tjera, kryesisht Omega-6.
Cilat janë përfitimet e vajit të krillit dhe si duhet përdorur?
- Mbështet shëndetin e zemrës dhe sistemit kardiovaskular – ul nivelin e kolesterolit “të keq” në gjak, rrit kolesterolin “e mirë”, ul trigliceridet deri në 30%, ndihmon në uljen e tensionit të lartë, parandalon formimin e pllakave të kolesterolit në arterie dhe, rrjedhimisht, parandalon goditjet në tru dhe infarktet.
- Përmirëson disa çrregullime mendore – truri përbëhet rreth 60% nga yndyra, një pjesë e madhe prej së cilës janë acide yndyrore Omega-3. Këto janë të nevojshme për funksionimin e shëndetshëm të trurit, duke ndihmuar në parandalimin ose zbutjen e depresionit, ankthit, skizofrenisë dhe çrregullimit bipolar.
- Përmirëson shëndetin e syve – ndihmon shikimin dhe parandalon sëmundjet kronike të syve.
- Ulon inflamacionin në trup – ka veti anti-inflamatore, redukton prodhimin dhe shprehjen e molekulave inflamatore (citokina). Ndihmon në lehtësimin e dhimbjeve dhe inflamacionit të nyjeve, veçanërisht te pacientët me artrit reumatoid.
- Mbështet shëndetin e lëkurës – ndihmon në mbajtjen e lëkurës së shëndetshme dhe parandalon probleme si psoriaza dhe dermatiti. Gjithashtu, parandalon depresionin, sëmundjet e mëlçisë, ndihmon zhvillimin e fetusit dhe përmirëson shëndetin e kockave.
- Mbështet një shtatzëni të shëndetshme – përmirëson zhvillimin e trurit dhe shikimit të fetusit dhe zvogëlon rrezikun e alergjive te foshnjat.
- Ulon yndyrën e mëlçisë – përmirëson funksionimin e mëlçisë dhe parandalon inflamacionin, duke reduktuar simptomat e sëmundjes së mëlçisë yndyrore jo-alkoolike (NAFLD).
- Ndihmon në depresion të rëndë – personat me depresion kanë shpesh nivele të ulëta të Omega-3; vaji i krillit, për shkak të përmbajtjes së lartë të EPA, mund të reduktojë simptomat.
- Përmirëson vëmendjen dhe hiperaktivitetin te fëmijët – ndihmon në reduktimin e mungesës së përqendrimit, impulsivitetit dhe agresivitetit.
- Parandalon rënien mendore – ndihmon në ruajtjen e kujtesës dhe përmirësimin e funksioneve njohëse, madje edhe te personat me Alzheimer.
- Përmirëson simptomat e astmës dhe ul rrezikun e alergjive – përdorimi i rregullt mund të ulë rrezikun e astmës me rreth 30%.
- Përmirëson shëndetin e kockave – falë përmbajtjes së kalciumit dhe vitaminës D, rrit dendësinë kockore dhe ndihmon ndjeshmërinë ndaj insulinës.
Çfarë janë acide yndyrore Omega-3 dhe pse janë të rëndësishme?
Acidet yndyrore esenciale Omega-3 janë “yndyrna të shëndetshme” që luajnë një rol shumë të rëndësishëm në ruajtjen e shëndetit. Tipet kryesore janë DHA, EPA dhe ALA (ky i fundit gjendet në bimë).
Trupi nuk mund t’i prodhojë vetë në sasi të mjaftueshme, ndaj ato janë nutrientë thelbësorë që duhet të merren nga ushqimi ose suplementet.
Ato janë pjesë e membranave qelizore, ofrojnë strukturë dhe mbështesin ndërveprimet qelizore. Përqendrimet më të larta gjenden në qelizat e trurit dhe të syve. Omega-3 ofron gjithashtu energji, ndihmon funksionet e sistemeve vitale (endokrin, kardiovaskular) dhe gjendet në peshqit yndyrshëm, frutat e detit, vajin e algave, vajin e rapës, farat e chias, sojën, arrat dhe vajin e linit.
Përfitimet e acideve yndyrore Omega-3 dhe Omega-6 për trupin:
- Përmirësojnë shëndetin e sistemit kardiovaskular;
- Rrisin kolesterolin “e mirë” (HDL) dhe ulin tensionin e gjakut;
- Parandalojnë mpiksjet e gjakut;
- Ndihmojnë në sëmundjen e Alzheimerit dhe demencën;
- Ulin simptomat e depresionit dhe ankthit;
- Përmirësojnë shikimin;
- Ndihmojnë zhvillimin e trurit dhe të fetusit;
- Parandalojnë sëmundjet kronike të zemrës;
- Reduktojnë inflamacionin në trup;
- Ndihmojnë në simptomat e ADHD te fëmijët;
- Përmirësojnë shëndetin e mëlçisë dhe të kockave;
- Parandalojnë plakjen e parakohshme qelizore;
- Rregullojnë nivelin e sheqerit në gjak;
- Ulin rrezikun e sëmundjeve autoimune dhe të disa llojeve të kancerit;
- Përmirësojnë gjumin dhe shëndetin e lëkurës;
- Zbusin dhimbjet menstruale dhe simptomat e osteoporozës.
