Bashkëpunimi LIGO-Virgo-KAGRA (LVK) ka zbuluar përplasjen më masive të vrimave të zeza të regjistruar ndonjëherë përmes valëve gravitacionale. Ngjarja, e quajtur GW231123, u zbulua më 23 nëntor 2023 gjatë vëzhgimit të katërt të rrjetit LVK. Kjo përplasje formoi një vrimë të zezë përfundimtare me një masë rreth 225 herë më të madhe se ajo e Diellit, duke thyer rekordin e mëparshëm të mbajtur nga ngjarja GW190521, e cila kishte një masë prej 140 masash diellore.
Vrimat e zeza që u bashkuan në këtë ngjarje kishin secila masa afërsisht 100 dhe 140 herë më të mëdha se ajo e Diellit dhe ishin gjithashtu duke u rrotulluar shumë shpejt, afër kufirit teorik të lejuar nga teoria e relativitetit e Ajnshtajnit. Këto karakteristika e bëjnë ngjarjen jashtëzakonisht të vështirë për t’u modeluar dhe kuptuar me mjetet aktuale teorike dhe teknologjike. Shkencëtarët besojnë se një shpjegim i mundshëm për këtë përplasje kaq masive është që vrimat e zeza janë formuar nga bashkime të mëparshme të vrimave më të vogla, duke sugjeruar një origjinë hierarkike të tyre.
Kjo ngjarje sfidon kuptimin aktual të formimit të vrimave të zeza, pasi modelet standarde të evolucionit yjor nuk parashikojnë formimin e vrimave të zeza me masa kaq të mëdha në mënyrë natyrore. Për të analizuar sinjalin e ndërlikuar të GW231123, studiuesit kanë përdorur modele të avancuara që marrin parasysh dinamikat komplekse të vrimave të zeza me rrotullim të lartë. Megjithëse sinjali përputhet me atë që pritet nga një bashkim vrimash të zeza, studiuesit nuk e përjashtojnë mundësinë që skenarë më të ndërlikuar mund të shpjegojnë më mirë veçoritë e tij të papritura.
Detektorët LIGO në SHBA, Virgo në Itali dhe KAGRA në Japoni, që përbëjnë rrjetin LVK, janë duke zgjeruar vazhdimisht kapacitetet e tyre për të përballuar raste kaq ekstreme. Që nga fillimi i operacioneve në vitin 2015, ata kanë regjistruar rreth 300 bashkime të vrimave të zeza, me mbi 200 vetëm gjatë vëzhgimit të katërt që filloi në maj 2023. Të dhënat e kalibruara të GW231123 do të bëhen të disponueshme për komunitetin shkencor përmes Qendrës së Shkencës së Hapur të Valëve Gravitacionale (GWOSC), ndërsa rezultatet do të prezantohen në konferencën ndërkombëtare GR24-Amaldi në Glasgow në korrik 2025. Ky zbulim jo vetëm që thellon të kuptuarit tonë për universin, por gjithashtu e shtyn përpara kufirin e njohurive në astrofizikë dhe teknologji.
