Në një qytet ku pothuajse të gjitha thesaret historike janë zbuluar, një labirint nëntokësor i pazbuluar shtrihet pikërisht nën zemrën e Romës së lashtë. Askush nuk ka parë shpellat dhe tunelët që ndodhen nën Kodrën Kapitoline për më shumë se 100 vjet. Në vitin e ardhshëm, kjo rrjetë e ndërlikuar do të bëhet atraksioni më i ri turistik i qytetit.
Tunelët, të njohur si Grota Kapitoline (Grottino del Campidoglio), shtrihen në një sipërfaqe prej pothuajse 4.000 metra katrorë, nën Forumin Romak antik dhe Teatrin e Marcellus, që datojnë prej më shumë se 2.000 vjetësh. Në pikën më të thellë, një nga shpellat arrin deri në 300 metra nën tokë.
Këto tunelë ekzistonin që përpara kohës së Jul Cezarit, por u harruan gjatë shekullit të fundit. Rrjeti u zgjerua ndjeshëm në Mesjetë dhe u përdor deri në vitet 1920. Në to funksiononin komunitete të tëra, taverna, dyqane dhe restorante. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, njerëzit u strehuan në to për t’u mbrojtur nga bombardimet.
Në muajin korrik, temperaturat në sipërfaqe shpesh kalojnë 35°C, ndërsa në brendësi të tunelëve temperatura qëndron rreth 12°C. Disa pasazhe janë të ndërtuara me kujdes, me tulla, duke treguar se janë restauruar në shekullin XIX, ndërsa të tjerë janë vetëm të gdhendur në tuf, një lloj guri vullkanik që gjendet në të gjitha shtatë kodrat e Romës.
Tunelët u mbyllën pothuajse tërësisht me urdhër të diktatorit Benito Mussolini rreth një shekull më parë. Hapja e tyre për publikun parashikohet të ndodhë në fund të vitit 2026 ose në fillim të 2027-ës, sipas CNN. Për momentin, edhe për ekspertët që punojnë aty, hyrja në Grotën Kapitoline është një aventurë e vërtetë.
Ndërkohë që atraksione të tjera përreth, si Forumi Romak, Forumi i Perandorëve dhe Koloseu, janë restauruar vitet e fundit, këto galeri nëntokësore kanë mbetur të paprekura. Ato pritet të tërheqin vizitorë të interesuar për arkeologji dhe speologji (studimin e shpellave).
Në një nga tunelët më të lartë, mund të shihet themelet prej mermeri të bardhë të Tempullit të Jupiterit, një tjetër thesar i Kapitolit që daton nga shekulli VI para erës sonë.
Kompleksi nëntokësor ka pasur përdorime të ndryshme gjatë historisë: fillimisht si gurorë, më vonë si rezervuarë uji, pastaj si depo dhe ambiente tregtare. Në shekullin XIX, ai ishte qendra ekonomike e një komuniteti punëtorësh që jetonte në shtëpi modeste në këmbët e kodrës.
Thuhet se shkrimtari i famshëm gjerman Goethe u dashurua aty me një grua që punonte në një nga taverna dhe përjetimet e tij i përshkroi në librin “Udhëtim në Itali”.
Mussolini shkatërroi ndërtesat sipër dhe mbushi një pjesë të tunelëve me mbeturina, në përpjekje për të stabilizuar kodrën, si pjesë e planit të tij madhor për modernizimin e Romës. Gjatë luftës, një pjesë e vogël e këtyre tuneleve u përdor si strehë antiajrore, me dyer të fortifikuara metalike.
Nëse dëshiron edhe një version të përmbledhur ose një variant për publikim në rrjete sociale, mund ta përgatis menjëherë!
