Kaseta audio, dikur e famshme për ngatërresën e shiritit magnetik, mund të jetë gati të rikthehet — këtë herë duke ruajtur sasi të mëdha të dhënash duke përdorur molekulën e ADN-së me spirale të dyfishtë, shkruan The Times.
Një ekip studiuesish kinezë ka zhvilluar një lloj kasete që përdor ADN-në për të ruajtur informacionin. Një kasetë vetëm 100 m e gjatë, në teori, mund të ruajë 36 petabajt të dhëna — të mjaftueshme për deri në shtatë miliardë këngë. Kapaciteti i madh i ruajtjes vjen nga “dendësia e jashtëzakonshme e informacionit” e ADN-së, molekula me spirale të dyfishtë që përmban kodin tonë gjenetik. Çdo qelizë njerëzore mund të ruajë rreth 1.5 gigabajt të dhëna, afërsisht sa dy CD standarde.
Një gram i vetëm ADN-je, në teori, mund të ruajë më shumë se 450 ekzabajt – ekuivalenti i rreth 1.8 miliardë telefonave inteligjentë modernë. Studiuesit shpresojnë që shiriti i ADN-së mund të ndihmojë në zgjidhjen e disa prej sfidave më urgjente të epokës dixhitale. Qendrat konvencionale të të dhënave konsumojnë sasi të mëdha energjie elektrike për të mbajtur procesorët në punë dhe disqet e forta të ftohta. Gjurma e tyre e karbonit tashmë rivalizon atë të vendeve të vogla. Çipat e silikonit dhe disqet magnetike po i afrohen kufijve fizikë të dendësisë së ruajtjes.
ADN-ja, në kushte të caktuara, mund të ofrojë një alternativë të qëndrueshme. Nuk kërkon energji për ruajtje dhe mund të zgjasë me shekuj nëse mbahet e thatë. Shiriti i ri, i zhvilluar nga një ekip i udhëhequr nga Profesor Jiankai Li në Universitetin e Shkencës dhe Teknologjisë të Shenzhen në Kinën jugore, është një përpjekje për ta bërë ruajtjen e bazuar në ADN më praktike. Qasjet e mëparshme ishin të ndërlikuara dhe të kushtueshme: Pasi informacioni shkruhej në ADN, ishte e vështirë të merrej ose përditësohej. Sistemi i ri i kasetave, i përshkruar në revistën Science Advances, zgjidh këtë problem duke ndarë një shirit poliester-najloni në qindra mijëra ndarje të vogla, secila e etiketuar me një barkod. Informacioni kodohet duke përdorur katër bazat e ADN-së – adeninë, guaninë, citozinë dhe timinë – ashtu si kompjuterët ruajnë informacionin në vargje njëshësh dhe zerosh. Fijet e ADN-së ruhen në ndarje dhe më pas mbrohen nga një shtresë mbrojtëse. Fijet më vonë mund të rikuperohen, fshihen ose zëvendësohen sipas nevojës, njësoj si skedarët në një hard disk. Një makinë kasetash e personalizuar – e aftë të prodhojë ADN-në, ta vendosë atë në shirit, të gjejë ndarjen e duhur dhe t’i përkthejë fijet përsëri në të dhëna dixhitale – automatizon procesin.
Në një demonstrim, imazhet u prenë në copa, u shkruan në shirit, u rikuperuan dhe u rimontuan. Fleksibiliteti është i rëndësishëm. Ruajtja e ADN-së zakonisht është konsideruar e dobishme vetëm për të dhëna “të ftohta”: të dhëna që duhet të ruhen, por rrallë aksesohen. Një sistem që lejon leximin dhe rishkrimin e përsëritur mund ta bëjë ADN-në të dobishme edhe për të dhëna “të nxehta”, skedarë që kërkojnë akses të rastit, por jo të vazhdueshëm. Megjithatë, pengesat mbeten. Sinteza e ADN-së, procesi i konvertimit të biteve dixhitale në pjesë fizike të kodit gjenetik, është e kushtueshme, megjithëse kostot po bien. Pajisjet aktuale laboratorike janë larg të qenit në gjendje të përdorin ADN-në për ruajtje masive. Megjithatë, historia sugjeron se progresi është i mundur. Në fund të fundit, shiriti magnetik filloi si një kuriozitet laboratorik. Ai u bë baza e koleksioneve muzikore të brezit të adoleshentëve të viteve 1980.
