Drita e jetës së dikujt mund të mos jetë thjesht një person tjetër, por dritë në kuptimin e mirëfilltë. Sipas një studimi të kohëve të fundit nga studiuesit e Universitetit të Calgary-t, çdo sistem i gjallë lëshon dritë pa kërkuar ngacmim të jashtëm për shkak të një fenomeni biologjik të njohur si emetim ultra i dobët i fotoneve (UPE).
Tek minjtë, UPE ishte e lidhur me vitalitetin pasi minjtë e gjallë lëshuan intensitet dukshëm më të lartë të UPE krahasuar me minjtë e vdekur së fundmi. Megjithatë, tek bimët, UPE ndryshonte në varësi të ekspozimit ndaj faktorëve të stresit si ndryshimet e temperaturës, lëndimet dhe trajtimet kimike, siç raportohet në The Journal of Physical Chemistry Letters.
Organizmat e gjallë janë laboratorë kompaktë biokimikë ku reaksionet kimike komplekse e mbajnë sistemin në funksion. Metabolizmi qelizor, një seri reaksionesh kimike që ushqejnë proceset që mbështesin jetën, prodhon një grup molekulash shumë reaktive që përmbajnë oksigjen të prodhuara si një nënprodukt natyror i quajtur specie reaktive të oksigjenit ose ROS.
Studimet sugjerojnë që ROS luan një rol qendror në UPE. Kur organizmat përballen me stres, ata aktivizojnë shtigje biokimike që gjenerojnë ROS, të cilat veprojnë si molekula sinjalizuese në përgjigjen qelizore ndaj stresit. Megjithatë, prodhimi i tepërt i ROS mund të çojë në stres oksidativ, duke mbingarkuar mbrojtjen antioksiduese të qelizës. Ky stres oksidativ mund të shkaktojë ngacmim dhe procese transferimi të elektroneve, duke rezultuar në fund në UPE.
Ndryshe nga biolumineshenca, e cila prodhon dritë me intensitet të lartë të dukshme me sy të lirë, UPE, e njohur edhe si emetim biofotoni, është një lëshim spontan i dritës me intensitet jashtëzakonisht të ulët që është e padukshme për syrin e njeriut dhe bie brenda diapazonit spektral prej 200–1,000 nm. Kjo dritë e zbehtë është zbuluar në një gamë të gjerë formash jete – nga organizmat njëqelizorë dhe bakteret te bimët, kafshët dhe madje edhe njerëzit.
Pavarësisht se është vëzhguar kaq gjerësisht, nuk dihet shumë për ndikimin e vdekshmërisë dhe faktorëve të stresit në UPE. Për më tepër, aftësia për të monitoruar UPE në përgjigje të faktorëve të stresit dhe lëndimeve mund të jetë një mjet i fuqishëm dhe jo invaziv për diagnostikim dhe kërkime mjekësore.
Hulumtuesit përdorën teknika të përparuara të imazherisë për të eksploruar rëndësinë biologjike të UPE duke krahasuar drejtpërdrejt emetimet në kafshët e gjalla kundrejt atyre të ngordhura, ndërsa vizualizuan gjithashtu sistematikisht efektet e temperaturës, lëndimeve dhe trajtimeve kimike në UPE në bimë.
Për të kryer eksperimentet, studiuesit projektuan ambiente ultra të errëta për të eliminuar ndërhyrjen e dritës mjedisore. Më pas ata përdorën një kamerë të Pajisjes së Lidhur me Ngarkesën me Shumëzim Elektronesh (EMCCD) për të imazhuar bimët dhe një kamerë të Pajisjes së Lidhur me Ngarkesën (CCD) me sistemin IVIS për të imazhuar ndryshimet e UPE-së te minjtë.
Rezultatet zbuluan se pavarësisht se të dy grupet kishin të njëjtën temperaturë trupi prej 37°C, minjtë e gjallë treguan emetime të forta, ndërsa UPE nga minjtë e eutanizuar ishte pothuajse e shuar. Te bimët, një rritje e temperaturës dhe lëndimet çuan në një rritje të intensitetit të UPE-së. Vendet e dëmtuara ishin vazhdimisht më të ndritshme se pjesët e padëmtuara – një ndryshim në të parën u vu re pasi vendi mori ndonjë trajtim kimik.
Ky studim vërteton se UPE mund të veprojë si një tregues i ndjeshëm i vitalitetit te kafshët dhe i përgjigjeve ndaj stresit te bimët. Studiuesit sugjerojnë që këto gjetje mund të katalizojnë zbatimin e imazherisë UPE si një teknikë jo invazive si për kërkimin bazë biologjik ashtu edhe për diagnostikimin klinik.