Një ekip ndërkombëtar astronomësh ka raportuar zbulimin e një mbetjeje të re supernove që paraqet një simetri të jashtëzakonshme rrethore në formën e saj. Zbulimi i mbetjes, e quajtur “Teleios”, është përshkruar në një punim kërkimor të publikuar më 7 maj në serverin e parapublikimeve arXiv.
Mbetjet e supernovave (SNR) janë mbetjet e një shpërthimi supernove, të cilat shihen si struktura të shpërndara dhe në zgjerim. Vëzhgimet tregojnë se SNR-të përmbajnë material të hedhur nga shpërthimi i supernovës, si dhe material tjetër ndëryjor që është përfshirë nga vala goditëse e yllit të shpërthyer.
Së fundmi, një grup astronomësh i udhëhequr nga Miroslav D. Filipović nga Universiteti Western Sydney në Australi, ka zbuluar rastësisht një mbetje të re supernove, e cila mori emërtimin G305.4–2.2. Kjo mbetje e re u identifikua në imazhet radio-kontinue të projektit EMU (Evolutionary Map of the Universe) nga teleskopi ASKAP (Australian Square Kilometre Array Pathfinder).
Sipas punimit, G305.4–2.2 paraqet një formë pothuajse tërësisht rrethore; për këtë arsye, astronomët e pagëzuan me emrin “Teleios”, që në greqisht do të thotë “i përsosur”. Vëzhgimet sugjerojnë se Teleios ndodhet në një distancë prej 7,170 ose 25,100 vite dritë, që përkon me një diametër prej përkatësisht 45.6 ose 156.5 vite dritë.
Astronomët theksuan se rregullsia rrethore e jashtëzakonshme e Teleios është e pazakontë për mbetjet e supernovave, pasi vetëm disa prej tyre paraqesin morfologji të ngjashme, si SNR J0624–6948, SN1987A, ose MC SNR J0509–6731.
Studimi zbuloi një emetim të zgjeruar radio brenda skajit juglindor të mbështjellëses së Teleios. Kjo sugjeron se të paktën disa pjesë të këtij rajoni mund të jenë ndikuar nga ndërveprimi i Teleios me struktura të mjedisit ndëryjor lokal (ISM).
Gjithashtu, u gjet se Teleios ka një indeks spektral të pjerrët prej -0.6, çka është e pritshme për mbetje supernovash disi të reja ose shumë të vjetra. Ky indeks spektral, i kombinuar me madhësinë këndore të matur të Teleios, tregon për një ndriçim sipërfaqësor shumë të ulët.
Për të shpjeguar origjinën e Teleios, autorët e punimit shqyrtojnë disa skenarë. Sipas tyre, më i mundshmi është një supernovë e tipit Ia që është formuar nën planin galaktik.
“Ndërsa e konsiderojmë skenarin e tipit Ia si më të mundshëm, vërejmë se nuk ka dëshmi të drejtpërdrejta që ta konfirmojnë përfundimisht ndonjë skenar, dhe janë të nevojshme vëzhgime të reja me ndjeshmëri dhe rezolucion të lartë për këtë objekt,” përfunduan studiuesit.
Për të përmbledhur rezultatet, shkencëtarët propozojnë vëzhgime të ardhshme me shumë frekuenca dhe rezolucion të lartë për Teleios. Të tilla vëzhgime mund të përcaktojnë një shpejtësi të mundshme zgjerimi, gjë që do të ndihmonte në përcaktimin më të saktë të karakteristikave të kësaj mbetjeje.
