Departamenti i Thesarit i Shteteve të Bashkuara ka vendosur sanksione ndaj presidentit kolumbian Gustavo Petro, familjes së tij dhe ministrit të brendshëm të vendit të Amerikës së Jugut, Armando Benedetti.
Vendimi i së premtes shënon një përshkallëzim të ndjeshëm në grindjen e vazhdueshme midis Petros së krahut të majtë dhe homologut të tij amerikan, Donald Trump të krahut të djathtë. Në një deklaratë, Thesari i SHBA-së akuzoi Petron për dështimin në frenimin e industrisë së kokainës në Kolumbi dhe për mbrojtjen e grupeve kriminale nga përgjegjësia.
Thesari përmendi planin “Paqe Totale” të Petros, një iniciativë e hartuar për t’i dhënë fund konfliktit të brendshëm gjashtëdekadësh të Kolumbisë nëpërmjet negociatave me rebelët e armatosur dhe organizatat kriminale.
“Që kur Presidenti Gustavo Petro erdhi në pushtet, prodhimi i kokainës në Kolumbi ka shpërthyer në nivelin më të lartë në dekada, duke përmbytur Shtetet e Bashkuara dhe duke helmuar amerikanët”, tha Sekretari i Thesarit Scott Bessent në një deklaratë. “Presidenti Petro i ka lejuar karteleve të drogës të lulëzojnë dhe ka refuzuar ta ndalojë këtë aktivitet.”
Petro, një përdorues i shquar i mediave sociale, menjëherë u kundërpërgjigj duke thënë se vendimi i Thesarit ishte kulmi i kërcënimeve të hershme republikane, përfshirë ato nga senatori amerikan Bernie Moreno, një kritik i presidencës së tij.
“Kërcënimi i Bernie Morenos është përmbushur me të vërtetë”, shkroi Petro në platformën e mediave sociale X. “Unë, gruaja ime dhe fëmijët e mi jemi vendosur në listën e OFAC (Zyrës së Kontrollit të Aseteve të Huaja).”
Ai argumentoi se vendi i tij kishte “luftuar në mënyrë efektive trafikun e drogës për dekada” dhe sugjeroi se do t’i kundërshtonte sanksionet në sistemin gjyqësor të SHBA-së. “Asnjë hap prapa dhe kurrë në gjunjë”, shkroi Petro, duke u zotuar të mos tërhiqej.
Merrni njoftime dhe përditësime të menjëhershme bazuar në interesat tuaja. Jini i pari që do të mësoni kur të ndodhin lajme të rëndësishme. Përcaktimi i së premtes e vendos Petron në një grup relativisht të vogël udhëheqësish të lartë ndërkombëtarë që do të sanksionohen personalisht nga SHBA-ja.
Shembuj përfshijnë Presidentin Venezuelian Nicolas Maduro, i cili u sanksionua për shkelje të të drejtave të njeriut, dhe Presidentin rus Vladimir Putin , i cili u përball me kufizime ekonomike pas pushtimit të plotë të Ukrainës nga vendi i tij në vitin 2022. Megjithatë, sanksionet kundër Petros vijnë ndërsa udhëheqësi i krahut të majtë dhe ish-rebeli po arrin në fund të presidencës së tij. Me një mandat të kufizuar, ai pritet të japë dorëheqjen në vitin 2026.
Petro konsiderohet presidenti i parë i krahut të majtë në historinë moderne kolumbiane. Kjo shënon gjithashtu veprimin e fundit që administrata Trump ka ndërmarrë kundër njërit prej kritikëve të saj më të shquar në Amerikën Latine.
Një histori përballjeje
Grindja midis Petros dhe Trumpit filloi menjëherë pasi presidenti amerikan u kthye në Shtëpinë e Bardhë për një mandat të dytë më 20 janar. Trump veproi me shpejtësi për të përmbushur një premtim të fushatës: deportimin masiv të emigrantëve pa dokumente nga SHBA-ja.
Imazhet e emigrantëve të prangosur që po futeshin në aeroplanë ushtarakë amerikanë mbushën shpejt median ndërkombëtare. Petro ishte ndër ata që shprehën zemërim në mediat sociale. Në orët e para të 26 janarit, ai kërcënoi të mos pranonte dy fluturime dëbimi nga SHBA-të që ishin në ajër. “SHBA-të nuk mund t’i trajtojnë emigrantët kolumbianë si kriminelë”, shkroi ai në mediat sociale.
Trump u përgjigj duke e kërcënuar vendin me tarifa prej 30 përqind dhe Petro u tërhoq. Por të dy kanë vazhduar të grinden për çështje që variojnë nga emigracioni te të drejtat e njeriut e deri te mënyra se si Kolumbia duhet të frenojë prodhimin e paligjshëm të kokainës.
Vendi i Amerikës së Jugut mbetet burimi më i madh në botë i kokës, një gjethe që mund të përpunohet në kokainë. Vitin e kaluar, Kombet e Bashkuara raportuan se Kolumbia kishte shënuar vitin e 10-të radhazi të rritjes së prodhimit të kokainës, me një rritje prej 53 përqind krahasuar me vitin 2022, kur Petro mori detyrën.
Megjithatë, Trump është përqendruar gjithnjë e më shumë në luftën kundër trafikut të drogës, ndërsa tregon fuqinë e tij jashtë vendit, veçanërisht në Amerikën Latine. Ai, për shembull, ka përdorur kërcënimin e tarifave të larta mbi importet amerikane për të ushtruar presion mbi vendet e tjera, përfshirë fqinjët si Kanadaja dhe Meksika, për të luftuar kontrabandën e drogës.
Përleshje për shkak të sulmeve ushtarake
Që nga 2 shtatori, Trump ka ndjekur kërcënimet e tij me veprime ushtarake, duke kryer një seri sulmesh vdekjeprurëse me raketa ndaj anijeve detare në Detin e Karaibeve dhe Oqeanin Paqësor. Trump ka thënë se objektivat ishin trafikantët e drogës. Por Petro ka argumentuar se sulmet përbëjnë vrasje jashtëgjyqësore. Udhëheqësi kolumbian ka theksuar raste si ai i peshkatarit Alejandro Carranza, i cili thuhet se vdiq në një nga sulmet. Të paktën 34 persona janë vrarë në bombardime, disa prej tyre kolumbianë.
“Këto nuk janë viktima lufte”, shkroi Petro në një postim në rrjetet sociale të premten, pak para se të shpalleshin sanksionet. “Ato janë vrasje”. Petro e çoi këtë mesazh në skenën e Kombeve të Bashkuara në Nju Jork në shtator, duke kritikuar ashpër administratën Trump për veprimet e saj.
“Lufta e dhunshme kundër drogës ishte një dështim dhe unë e zëvendësova atë me një politikë efektive kundër trafikimit”, i tha Petro organit ndërkombëtar. “A ishte vërtet e nevojshme të qëlloheshin me raketa të rinjtë e varfër të paarmatosur në Karaibe? Politika kundër drogës synon të ndalojë kokainën që po vjen në Shtetet e Bashkuara. Politika kundër drogës synon të dominojë popujt e jugut në tërësi.”
Petro u pa më pas në rrugët e New York City duke u tubuar me protestues pro-palestinezë në kundërshtim me luftën e Izraelit në Gaza. Brenda pak orësh, administrata Trump ia hoqi vizën Petros “për shkak të veprimeve të tij të pamatura dhe nxitëse”. Më parë i ka krahasuar demonstrata të tilla me “terrorizëm”. Po atë muaj, administrata gjithashtu e çertifikoi Kolumbinë si partnere në “luftën kundër drogës” që po vazhdon të zhvillohet nga SHBA-ja.
Ndërprerja e ndihmës për Kolumbinë
Marrëdhëniet midis Trump dhe Petro janë tensionuar vetëm që atëherë.
Vetëm këtë javë, Trump njoftoi në platformën e tij Truth Social se do t’i jepte fund të gjithë ndihmës për Kolumbinë, përfituesin më të madh të fondeve amerikane në Amerikën e Jugut. Vetëm në vitin fiskal 2023, Kolumbia mori më shumë se 743 milionë dollarë ndihmë amerikane. Trump paralajmëroi gjithashtu se SHBA-të mund të marrin një rol më aktiv në Kolumbi nëse Petro nuk bën më shumë për të ndaluar tregtinë e kokainës.
“Petro, një udhëheqës me vlerësim të ulët dhe shumë jopopullor, me një gojë të freskët ndaj Amerikës, më mirë t’i mbyllë menjëherë këto fusha vrasjesh, ose Shtetet e Bashkuara do t’ia mbyllin, dhe kjo nuk do të bëhet mirë”, shkroi Trump në postimin e tij të 19 tetorit.
Ishte një kërcënim që Trump do ta përsëriste disa ditë më vonë, më 22 tetor, në një takim me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Mark Rutte.
“Më mirë ta vëzhgojë, përndryshe do të ndërmarrim veprime shumë serioze kundër tij dhe vendit të tij”, tha Trump për Petron. “Ai e ka çuar vendin e tij në një kurth vdekjeprurës”.
Në përgjigje, Petro kërcënoi të padisë Trumpin për shpifje. Udhëheqësi amerikan e ka quajtur Petron, ndër të tjera, “trafik droge”, “bandit” dhe “djalë të keq”. Grindja midis dy presidentëve ka tensionuar marrëdhëniet diplomatike të vendeve të tyre, me Kolumbinë që kohët e fundit tërhoqi ambasadorin e saj nga Uashingtoni.Por tradicionalisht, Kolumbia kishte qenë një nga aleatët kryesorë të SHBA-së në rajon dhe një partner kyç në përpjekjet e saj për të luftuar tregtinë e drogës.
Sanksionet e së premtes ngrijnë të gjitha pronat që Petro, familja e tij dhe Ministri i Brendshëm Benedetti mund të kenë në SHBA. Ato i ndalojnë subjektet me seli në SHBA të bëjnë biznes me palët e sanksionuara. “Për SHBA-në, një deklaratë paqësore është e njëjtë me të qenit trafikant droge”, shkroi ai në një postim.
